Mayıs Ayında Gökyüzü
2021
Mayıs ayında gökyüzünde neler var?
Ay-Satürn Yakınlaşması
(03 Mayıs)
Ay-Jüpiter Yakınlaşması
(05 Mayıs)
Kova (Eta Aquarid) Göktaşı Yağmuru
(06 Mayıs))
Tabii ki bu ay gökyüzünde yalnızca bu takımyıldızlar yok! Onlara, güneye doğru bakarken gördüğümüz Zodyak takımyıldızları Yengeç, Aslan, Başak, Terazi ve Yılancı da eşlik ediyor. Farkında mısınız, gökyüzünde her ay yeni bir Zodyak ya da burç takımyıldızı sahneye çıkıyor ve bir başkası da sahneden iniyor. İşte, bu durum, iki ay önce söz ettiğimiz yıldızların yıllık hareketinin sonucudur. Örneğin İkizler Mayıs ayında günbatımından sonra batıda görülür ve bir iki saat sonra da batıverir. Ama o sırada doğudan yükselen Yılancı takımyıldızı tüm gece gökyüzünde kalır.
Mayıs ayının önemli gökyüzü olayları ve Ay'ın Evreleri
Takvim üzerindeki resimlere tıklayarak resimleri büyük şekilde görebilirsiniz.
Pazartesi
Salı
Çarşamba
Perşembe
Cuma
Cumartesi
Pazar
1
2
3
Ay-Satürn yakınlaşması.
3 Mayıs’ta ve bir de ayın son günü, yani 31 Mayıs’ta, gündoğumundan önce doğuda hilâl evresindeki Ay’ın hemen yakınlarında Satürn’ü görebilirsiniz. Aslında halkalı gezegenle ilgili bir özel durum da 23 Mayıs’ta gerçekleşecek; ama bunu hemen fark etmek güç. Çünkü bu tarihte Satürn tersinir harekete başlayacak, yani arka plandaki yıldızlara göre geri geri (batıya doğru) ilerleyecek. Uzun soluklu gözlem yapanlar Oğlak takımyıldızındaki gezegenin bu hareketini günler, hatta haftalar içinde fark edecektir.
Ay-Satürn yakınlaşması.
4
5
Ay-Jüpiter yakınlaşması.
5 Mayıs’ta gündoğumundan hemen önce doğuda hilâl evresindeki Ay’ın yakınlarında bu kez Jüpiter’i göreceksiniz. Güneş Sistemi’nin devini yalnızca 5 Mayıs’ta değil, bütün bir ay boyunca sabahları Kova Takımyıldızı’nda dikkat çeken parlaklığıyla kolayca bulabilirsiniz. Eğer Jüpiter’e güçlü bir dürbünle ya da küçük bir teleskopla bakarsanız, uydularını dahi görebilirsiniz.
Ay-Jüpiter yakınlaşması.
6
Mayıs’ta önemli bir göktaşı yağmuru da var: 6 Mayıs’ta zirve yapan Kova (Eta Aquarid) göktaşı yağmuru. Sabah 3’ten sonra, Kova Takımyıldızı’nın olduğu noktadan geliyormuş gibi görünecek bu göktaşı yağmurunda saatte en çok 40 göktaşı sayabilirsiniz. Bu göktaşlarının kaynağı, Halley Kuyrukluyıldızı’nın ardında bıraktığı döküntülerdir. Yani küçük taşlar ve tozlardır. Biliyorsunuz, kayan yıldız görme olasılığınız göktaşı yağmurlarının zirve yaptığı geceden önceki ve sonraki birkaç gece de yüksek olur. Tek yapmanız gereken ışık kirliliği olmayan bir alanda yere uzanıp gökyüzüne bakmaktır!
7
8
9
10
11
Ay yeniay evresinde.
12
13
Ay-Merkür yakınlaşması.
13 Mayıs akşamı, gün batımından yarım saat kadar sonra batı ufkunun hemen üzerine bakarsanız, incecik bir hilâl şeklindeki Ay’ın yakınlarında Merkür’ü görebilirsiniz. Tabii Merkür yine kendini zor gösterecektir; bu nedenle havanın ve ufkun açık olduğundan emin olmalısınız. Ufka daha yakın konumdaki Venüs’ü de görebilirsiniz. Aslında Venüs, Mayıs ayının başından itibaren Güneş battıktan hemen sonra batıda görünmeye başlayacak; ama önceleri erken batacağı için ayın başlarında değil sonlarına doğru daha rahat görülecek.
14
15
16
Ay-Mars yakınlaşması.
15 ve 16 Mayıs’ta da Ay bu kez Mars ile düet yapacak. İkizler Takımyıldızı’ndaki Kızıl Gezegen’i peş peşe iki akşam boyunca Ay’ın önce sol üstünde, sonra sağ altında göreceğiz. Bunlar Mars’ı görmek için son fırsatlar; çünkü giderek ufka yaklaşıyor ve yakında bir süreliğine gözden kaybolacak. Ancak Aralık ayında ve sabahları görünmek üzere yeniden ortaya çıkacak.
17
18
19
20
21
22
23
Satürn tersinir hareketine başlıyor.
Satürn tersinir hareketine başlıyor.
24
25
26
Ay dolunay evresinde, tam Ay tutulması (Türkiye’den gözlenemiyor)
27
28
29
30
31
Ay-Satürn yakınlaşması.
3 Mayıs’ta ve bir de ayın son günü, yani 31 Mayıs’ta, gündoğumundan önce doğuda hilâl evresindeki Ay’ın hemen yakınlarında Satürn’ü görebilirsiniz. Aslında halkalı gezegenle ilgili bir özel durum da 23 Mayıs’ta gerçekleşecek; ama bunu hemen fark etmek güç. Çünkü bu tarihte Satürn tersinir harekete başlayacak, yani arka plandaki yıldızlara göre geri geri (batıya doğru) ilerleyecek. Uzun soluklu gözlem yapanlar Oğlak takımyıldızındaki gezegenin bu hareketini günler, hatta haftalar içinde fark edecektir.
Not: Bu sayfadaki yıldız haritaları, sizin de bilgisayarınıza ücretsiz olarak indirebileceğiniz Stellarium yazılımıyla oluşturulmuştur.
Mayıs ayında gökyüzünde neler var?
Ay-Satürn Yakınlaşması
(03 Mayıs)
Ay-Jüpiter Yakınlaşması
(05 Mayıs)
Kova (Eta Aquarid) Göktaşı Yağmuru
(06 Mayıs))
Tabii ki bu ay gökyüzünde yalnızca bu takımyıldızlar yok! Onlara, güneye doğru bakarken gördüğümüz Zodyak takımyıldızları Yengeç, Aslan, Başak, Terazi ve Yılancı da eşlik ediyor. Farkında mısınız, gökyüzünde her ay yeni bir Zodyak ya da burç takımyıldızı sahneye çıkıyor ve bir başkası da sahneden iniyor. İşte, bu durum, iki ay önce söz ettiğimiz yıldızların yıllık hareketinin sonucudur. Örneğin İkizler Mayıs ayında günbatımından sonra batıda görülür ve bir iki saat sonra da batıverir. Ama o sırada doğudan yükselen Yılancı takımyıldızı tüm gece gökyüzünde kalır.
Mayıs ayının önemli gökyüzü olayları ve Ay'ın Evreleri
1 Mayıs Cumartesi
2 Mayıs Pazar
3 Mayıs Pazartesi
3 Mayıs’ta ve bir de ayın son günü, yani 31 Mayıs’ta, gündoğumundan önce doğuda hilâl evresindeki Ay’ın hemen yakınlarında Satürn’ü görebilirsiniz. Aslında halkalı gezegenle ilgili bir özel durum da 23 Mayıs’ta gerçekleşecek; ama bunu hemen fark etmek güç. Çünkü bu tarihte Satürn tersinir harekete başlayacak, yani arka plandaki yıldızlara göre geri geri (batıya doğru) ilerleyecek. Uzun soluklu gözlem yapanlar Oğlak takımyıldızındaki gezegenin bu hareketini günler, hatta haftalar içinde fark edecektir.
4 Mayıs Salı
5 Mayıs Çarşamba
5 Mayıs’ta gündoğumundan hemen önce doğuda hilâl evresindeki Ay’ın yakınlarında bu kez Jüpiter’i göreceksiniz. Güneş Sistemi’nin devini yalnızca 5 Mayıs’ta değil, bütün bir ay boyunca sabahları Kova Takımyıldızı’nda dikkat çeken parlaklığıyla kolayca bulabilirsiniz. Eğer Jüpiter’e güçlü bir dürbünle ya da küçük bir teleskopla bakarsanız, uydularını dahi görebilirsiniz.
6 Mayıs Perşembe
Kova (Eta Aquarid) göktaşı yağmuru.
Mayıs’ta önemli bir göktaşı yağmuru da var: 6 Mayıs’ta zirve yapan Kova (Eta Aquarid) göktaşı yağmuru. Sabah 3’ten sonra, Kova Takımyıldızı’nın olduğu noktadan geliyormuş gibi görünecek bu göktaşı yağmurunda saatte en çok 40 göktaşı sayabilirsiniz. Bu göktaşlarının kaynağı, Halley Kuyrukluyıldızı’nın ardında bıraktığı döküntülerdir. Yani küçük taşlar ve tozlardır. Biliyorsunuz, kayan yıldız görme olasılığınız göktaşı yağmurlarının zirve yaptığı geceden önceki ve sonraki birkaç gece de yüksek olur. Tek yapmanız gereken ışık kirliliği olmayan bir alanda yere uzanıp gökyüzüne bakmaktır!
7 Mayıs Cuma
8 Mayıs Cumartesi
9 Mayıs Pazar
10 Mayıs Pazartesi
11 Mayıs Salı
12 Mayıs Çarşamba
13 Mayıs Perşembe
13 Mayıs akşamı, gün batımından yarım saat kadar sonra batı ufkunun hemen üzerine bakarsanız, incecik bir hilâl şeklindeki Ay’ın yakınlarında Merkür’ü görebilirsiniz. Tabii Merkür yine kendini zor gösterecektir; bu nedenle havanın ve ufkun açık olduğundan emin olmalısınız. Ufka daha yakın konumdaki Venüs’ü de görebilirsiniz. Aslında Venüs, Mayıs ayının başından itibaren Güneş battıktan hemen sonra batıda görünmeye başlayacak; ama önceleri erken batacağı için ayın başlarında değil sonlarına doğru daha rahat görülecek.
14 Mayıs Cuma
15 Mayıs Cumartesi
16 Mayıs Pazar
Ay-Mars yakınlaşması.
17 Nisan’da Ay ile şu sıralar üzerinde Perseverance adlı uzay aracının gezindiği kızıl gezegen Mars yakınlaşacak. Akşam günbatımından sonra gözlenmeye başlayacak bu yakınlaşma için yönünüzü batıya çevirmeniz yeterli. Hilâl evresindeki uydumuzun yanındaki turuncu noktayı gözden kaçırmanız olanaksız. Üstelik çevresinde de dört göz alıcı takımyıldız olacak: İkizler, Arabacı, Boğa ve Avcı.
17 Mayıs Pazartesi
18 Mayıs Salı
19 Mayıs Çarşamba
20 Mayıs Perşembe
21 Mayıs Cuma
22 Mayıs Cumartesi
23 Mayıs Pazar