Salıncak, kaykay, kızak, scooter gibi oynarken bedenimizi kullandığımız ve çok eğlendiğimiz birçok oyuncak ve alet vardır. Bunlardan biri ve belki de en eğlencelisi bizi havalara uçuran trambolindir. Trambolinle, evlerin arka bahçelerinde, spor salonlarında ve dünya çapındaki spor etkinliklerinde her geçen gün daha sık karşılaşıyoruz. Son olarak Şubat 2022’de, milli sporcularımız Sena Elçin Karakaş ile Sıla Karakuş’un kadınlar senkronize trambolin dalında altın madalya almasıyla trambolin yine gündeme geldi.
Nedir trambolin?
Trambolin, kare, dikdörtgen ya da daire şeklinde bir metal çerçeveye genellikle yaylarla tutturulmuş dayanıklı ve esnek bir kumaş zeminden oluşur.
Üzerine çıkan kişi yaylardaki enerjiyle zıplar, zıplar ve giderek daha yükseğe zıplar; havadayken çeşitli hareketler yapar. Bu hem yapanlar hem de izleyenler için çok eğlenceli bir etkinliktir.
Trambolinin icadı
Zıplamak için kullanılan ve trambolini andıran değişik aletler binlerce yıldan beri çeşitli toplumlarda yapılıyor. Örneğin, İnuitler tarafından mors derileriyle ve Eski Mısırlılarca hayvan derileriyle bu tür aletlerin yapıldığı biliniyor. Ayrıca 19. yüzyılda sirklerde trapezciler de güvenlik için trambolini andıran ve düştüklerinde onları zıplatan ağlar kullanırdı. Yani fikir olarak trambolin aslında pek yeni değil. Ancak günümüzde kullanılan modern trambolinin icadı oldukça yeni.
Trambolin fikrini geliştirip onu yaşama geçiren kişi Amerikalı jimnastikçi George Nissen’dir. Nissen, jimnastik çalışmalarına destek olması için 1930’da trambolin üzerine düşünmeye ve ilk taslaklarını çizmeye başladı. 1934’te de tasarımına son halini verdi ve antrenörü Larry Giswold ile birlikte evinin garajında ilk trambolini yaptı. İcadına tramplen (sıçrama tahtası) anlamına gelen İspanyolca sözcük trampolin adını verdi. 1941’de Giswold’la birlikte bir şirket kurarak seri üretime geçti.
Hem yapanları hem de izleyenleri eğlendiren bu etkinlik önce ABD’de liselerin ve üniversitelerin beden eğitimi programına katıldı sonra da yavaş yavaş bir spor dalına dönüştü. 2. Dünya Savaşı sırasında pilot eğitiminin de bir parçası oldu. Trambolin dalında ilk dünya şampiyonası 1964’te İngiltere’nin başkenti Londra’da yapıldı. 1970’li yıllarda ülkemizde de tanınmaya ve yaygınlaşmaya başladı. Trambolin, 2000 yılında Avustralya’nın Sidney kentinde düzenlenen Yaz Olimpiyat Oyunları’nda jimnastiğin yeni bir dalı olarak kabul edildi. Bu karşılaşmaları 86 yaşındaki George Nissen de kızıyla birlikte izledi. Nissen, 2008’deki Pekin Olimpiyatları’na da izleyici olarak katıldı.
Günümüzde trambolin
Trambolin hem spor dalı olarak hem de çocuklar ve gençler için bir eğlence aracı olarak bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de hızla yaygınlaşıyor. Evlerin bahçelerine kurulan trambolinler her geçen gün artıyor. Ayrıca birçok spor salonu eğlenceli kilo verme egzersizi olarak ondan yararlanıyor.
Yararları
Trambolin yapmak çok kalori yakan etkili bir egzersizdir. Çocuklarda motor becerileri geliştirir, kas gelişimine ve kemik yoğunluğunun artışına olumlu etkileri olur. Dikkati, koordinasyonu ve denge duyusunu geliştirir.
Trambolin aynı zamanda dikkatli yapılması gereken bir etkinliktir. Bir anlık dalgınlıkla yanlış yöne zıplamanın bedeli biraz ağır olabilir. Özellikle birden çok kişi aynı anda yaparsa, denge sağlamak zorlaşır. Çok küçük çocuklar için pek de uygun bir oyun olmayabilir.
