Mikroplara Karşı En Güçlü Silahımız:
Mikroplara Karşı
En Güçlü Silahımız:
Aşılar
Hem kendi sağlığımızı hem de içinde yaşadığımız toplumun sağlığını korumak için yapmamız gereken basit bazı şeyler vardır. Bunların başında her gün sık sık ellerimizi sabunlu suyla yıkamak, yıkanmak, dişlerimizi fırçalamak ve yeteri kadar uyumak gelir. Ayrıca yanında olabildiğince sağlıklı beslenmeye çalışmalı, yeteri kadar egzersiz yapmayı da ihmal etmemeliyiz. Hastalıklara karşı sağlığımızı korumak için bunlardan başka yapmamız gereken çok önemli bir şey daha vardır: Aşılarımızı zamanında olmak.
Aşılar bulaşıcı hastalıklara karşı bireyleri ve toplumu korumanın en etkili, en ekonomik ve en güvenilir yöntemlerinden birisidir. Aşılar, kullanılmaya başlandığından itibaren, yani yaklaşık 220 yıldır, bulaşıcı hastalıkların görülme sıklığı giderek azalmış ve onlardan kaynaklanan ölümler büyük ölçüde önlenmiştir. Eğer aşılama durursa, öldürücü bulaşıcı hastalıklar toplumlarda yine yaygın olarak görülmeye başlar.
Hem kendi sağlığımızı hem de içinde yaşadığımız toplumun sağlığını korumak için yapmamız gereken basit bazı şeyler vardır. Bunların başında her gün sık sık ellerimizi sabunlu suyla yıkamak, yıkanmak, dişlerimizi fırçalamak ve yeteri kadar uyumak gelir. Ayrıca yanında olabildiğince sağlıklı beslenmeye çalışmalı, yeteri kadar egzersiz yapmayı da ihmal etmemeliyiz. Hastalıklara karşı sağlığımızı korumak için bunlardan başka yapmamız gereken çok önemli bir şey daha vardır: Aşılarımızı zamanında olmak.
Aşılar bulaşıcı hastalıklara karşı bireyleri ve toplumu korumanın en etkili, en ekonomik ve en güvenilir yöntemlerinden birisidir. Aşılar, kullanılmaya başlandığından itibaren, yani yaklaşık 220 yıldır, bulaşıcı hastalıkların görülme sıklığı giderek azalmış ve onlardan kaynaklanan ölümler büyük ölçüde önlenmiştir. Eğer aşılama durursa, öldürücü bulaşıcı hastalıklar toplumlarda yine yaygın olarak görülmeye başlar.
Aşı Nedir?
Aşı Nedir?
İnsanlarda ya da hayvanlarda hastalığa yol açan mikropların (yani virüs ve bakterilerin) hastalık yapma özelliklerinden arındırılmasını temel alarak geliştirilen biyolojik maddelere aşı denir.
Bilimin insan yaşamına yönelik en büyük başarılarının başında gelen aşılar yaşam kurtarır. İnsan ömrünü -özellikle çocukların- uzatır.
Aşı İnsanı Nasıl Korur?
Aşı İnsanı Nasıl Korur?
Aşılanan bir kişinin bedeni kendisine zarar veremeyen mikroplara ya da zehirlere karşı bir savunma yöntemi geliştirir. Böylece gerçek mikropla karşılaştığında hazırlıklı olacaktır. Önceden geliştirdiği bu yöntemle gerçek mikroba karşı savaşacak ve hastalığa yakalanmayacaktır. Bu kişi artık o hastalığa karşı bağışıktır yani dirençlidir. Oluşan bu direnç genellikle ömür boyu bedende kalır ve kişi o mikropla her karşılaştığında onu etkisiz kılmak için savaşır.
Bağışıklama, aşıyla önlenebilir hastalıkların ve ölümlerin önüne geçilmesi açısından en etkili ve güvenli toplum sağlığı yöntemidir.
Aşının Zamanında Yapılması Önemlidir!
Aşılarını uygun sayıda ve belirlenen aralıklarla almış çocuklar yeterince korunurlar. Aşıların zamanında uygulanması çok önemlidir.
Aşı Yapılmazsa Ne Olur?
Aşı Yapılmazsa
Ne Olur?
Aşılar yapılmazsa, toplumda önlenebilir hastalıkların sıklığı artar. Aşılanarak bağışık hale gelmiş bireylerin oluşturduğu toplumlar, hastalıkların yayılmasına karşı direnç gösterirler. Bu yolla henüz aşılanmamış, aşılanmaya engel oluşturan bir hastalığı olanlar da korunmuş olur.
Kimler Aşılanmalıdır?
Kimler Aşılanmalıdır?
Bütün çocuklar doğar doğmaz takvime uygun bir şekilde aşılanmaya başlanmalıdır. Aşılar yalnızca çocuklar için değildir. Birçok yetişkin, aşıyla kolayca önlenebilecek bazı hastalıklar nedeniyle sakat kalır ya da ölür. Bu nedenle tüm yetişkinler yaşlarına uygun olarak tetanoz, difteri, grip, pnömokok gibi hastalıklara karşı aşılanmalıdır.
Aşılar Nerede Uygulanır?
Aşılar aile sağlığı merkezlerinde ve hastanelerde yapılır. Aşı takviminde yer alan aşılar Sağlık Bakanlığı kurum ve kuruluşlarında ücretsiz olarak uygulanır.
Yan Etkileri
Bütün ilaçlar gibi aşıların da bazı yan etkileri olabilir. Ancak günümüz aşılarının yan etkileri yok denecek kadar azdır. Aşıyla ilişkili en sık karşılaşılan yan etkiler, kısa sürede kendiliğinden düzelen ateş, aşı yerinde şişlik, ağrı ve kızarıklıktır.
2018’de bütün dünyada bir yaşından küçük 116,3 milyon çocuk (o yaş grubunun yüzde 85’i) difteri-tetanoz-boğmaca aşısı oldu.
Uygulanan ilk aşı çiçek hastalığına karşı geliştirilen aşıdır. Edward Jenner 1796’da İngiltere’de küçük bir çocuğa yapmıştır.
Çiçek, en az 3000 yıldır insanlığın karşı karşıya olduğu en öldürücü hastalıklardan biriydi. Bulaştığı 100 kişiden 30’unu öldürüyor, kalan yetmişinde de bazı hasarlar ya izler bırakıyordu.
20 yıl süren dünya çapındaki aşılama kampanyasının sonucunda çiçek virüsü 1980’de yeryüzünden silindi. Bu sayede, 1980’den bugüne 200 milyona yakın insan çiçek hastalığından ölmekten kurtuldu.
Çiçekten sonra ilk aşılar 1800’lu yılların sonunda hıyarcıklı veba, kolera, kuduz, tetanoz ve tifoya karşı geliştirildi.
Bilim insanları yalnızca bulaşıcı hastalıklara yönelik aşı üretmeye çalışmıyor. Bazı bağışıklık sistemi hastalıklarına ve kanser türlerine yönelik aşı çalışmaları da var.
İsviçre’de doğada tilkilerde görülen kuduz vakaları 1960’lı yıllarda iyice artmış ve büyük bir sorun olmaya başlamıştı. İsviçre 1970’li yıllarda ilginç bir aşılama yöntemine başvurdu. Aşılanmış on binlerce tavuk başını helikopterlerle doğaya bıraktı. 1996’da ülke tilki kökenli kuduzdan tümüyle arınmıştı.
2018’de bütün dünyada bir yaşından küçük 116,3 milyon çocuk (o yaş grubunun yüzde 85’i) difteri-tetanoz-boğmaca aşısı oldu.
Uygulanan ilk aşı çiçek hastalığına karşı geliştirilen aşıdır. Edward Jenner 1796’da İngiltere’de küçük bir çocuğa yapmıştır.
Çiçek, en az 3000 yıldır insanlığın karşı karşıya olduğu en öldürücü hastalıklardan biriydi. Bulaştığı 100 kişiden 30’unu öldürüyor, kalan yetmişinde de bazı hasarlar ya izler bırakıyordu.
20 yıl süren dünya çapındaki aşılama kampanyasının sonucunda çiçek virüsü 1980’de yeryüzünden silindi. Bu sayede, 1980’den bugüne 200 milyona yakın insan çiçek hastalığından ölmekten kurtuldu.
Çiçekten sonra ilk aşılar 1800’lu yılların sonunda hıyarcıklı veba, kolera, kuduz, tetanoz ve tifoya karşı geliştirildi.
Bilim insanları yalnızca bulaşıcı hastalıklara yönelik aşı üretmeye çalışmıyor. Bazı bağışıklık sistemi hastalıklarına ve kanser türlerine yönelik aşı çalışmaları da var.
İsviçre’de doğada tilkilerde görülen kuduz vakaları 1960’lı yıllarda iyice artmış ve büyük bir sorun olmaya başlamıştı. İsviçre 1970’li yıllarda ilginç bir aşılama yöntemine başvurdu. Aşılanmış on binlerce tavuk başını helikopterlerle doğaya bıraktı. 1996’da ülke tilki kökenli kuduzdan tümüyle arınmıştı.
