ÇOCUKLARIN BİLGİ BANKASI KUMBARA DERGİSİ TÜRKİYE İŞ BANKASI’NIN ÇOCUKLARA ARMAĞANIDIR

KUMBARA DERGİSİ TÜRKİYE İŞ BANKASI’NIN ÇOCUKLARA ARMAĞANIDIR

Ara
Close this search box.

Mars’a Yolculuk

Gezegenlerin, uyduların, asteroitlerin ve kuyrukluyıldızların kısacası Güneş Sistemi’nin, uzay araçlarıyla araştırılması çok değil yaklaşık 60 yıl önce başladı. Sovyetler Birliği 4 Ekim 1957’de Sputnik 1 adlı basit bir uyduyu Dünya yörüngesine yerleştirerek uzay çağını açtı.

O tarihten sonra yeterli teknolojisi olan ülkeler başta Ay’a ve gezegenlere olmak üzere birçok gökcismine uzay aracı gönderdi. Kuşkusuz ilk hedeflerden biri de Mars’tı. Mars’ı hedefleyen ilk girişim 1960’ta Sovyetler Birliği’nce gerçekleştirildi -ama başarısız oldu. O tarihten bu yana dokuz ülke Mars’a uzay aracı gönderme girişiminde bulundu.

Çeşitli görevler için Mars’a gönderilen 76 uzay aracından ancak 37’si başarılı olabildi. İkisi de şu anda Mars yolunda. Sekiz uydu ve 4 yüzey aracından oluşan 12 araçlık bir robot filosu şu anda Mars’ta çalışır durumda.

Mars’a uzay aracı göndermede en başarılı ülke ABD. ABD Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA), yaklaşık 25 yıldır Mars Araştırma Programı kapsamında Mars’a birçok uzay aracı gönderdi. Bunların bir bölümü gezegenin çevresinde değişik yörüngelere girip onun uydusu oldu. Bir bölümü de Mars’ın yüzeyine indi. Şu anda NASA’nın Mars’ın yörüngesinde dönen 4 uydusu ve yüzeyinde de 3 yüzey robotu ile bir helikopteri var.

Mars'a Yolculuk

İnsanlığın uzay araştırmaları çağı Ekim 1957’de fırlatılan Sputnik 1 ile başlamıştır.

Mars'a Yolculuk
Mars’a Araç Gönderen Ülkeler

Mars'a
Yolculuk

Gezegenlerin, uyduların, asteroitlerin ve kuyrukluyıldızların kısacası Güneş Sistemi’nin, uzay araçlarıyla araştırılması çok değil yaklaşık 60 yıl önce başladı. Sovyetler Birliği 4 Ekim 1957’de Sputnik 1 adlı basit bir uyduyu Dünya yörüngesine yerleştirerek uzay çağını açtı.

O tarihten sonra yeterli teknolojisi olan ülkeler başta Ay’a ve gezegenlere olmak üzere birçok gökcismine uzay aracı gönderdi. Kuşkusuz ilk hedeflerden biri de Mars’tı. Mars’ı hedefleyen ilk girişim 1960’ta Sovyetler Birliği’nce gerçekleştirildi -ama başarısız oldu. O tarihten bu yana dokuz ülke Mars’a uzay aracı gönderme girişiminde bulundu.

Çeşitli görevler için Mars’a gönderilen 76 uzay aracından ancak 37’si başarılı olabildi. İkisi de şu anda Mars yolunda. Sekiz uydu ve 4 yüzey aracından oluşan 12 araçlık bir robot filosu şu anda Mars’ta çalışır durumda.

Mars'a Yolculuk

İnsanlığın uzay araştırmaları çağı Ekim 1957’de fırlatılan Sputnik 1 ile başlamıştır.

Mars’a uzay aracı göndermede en başarılı ülke ABD. ABD Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA), yaklaşık 25 yıldır Mars Araştırma Programı kapsamında Mars’a birçok uzay aracı gönderdi. Bunların bir bölümü gezegenin çevresinde değişik yörüngelere girip onun uydusu oldu. Bir bölümü de Mars’ın yüzeyine indi. Şu anda NASA’nın Mars’ın yörüngesinde dönen 4 uydusu ve yüzeyinde de 3 yüzey robotu ile bir helikopteri var.

Mars'a Araç Gönderen Ülkeler
Mars’a Araç Gönderen Ülkeler
NASA'nın Mars'taki Uzay Araçları
Curiosity yüzey aracı Ağustos 2012’den beri Mars’ta görev yapıyor.

Görsel Kaynağı: NASA/JPL-Caltech/MSSS
NASA'nın Mars'taki Uzay Araçları
InSight yüzey aracı Kasım 2018’den beri Mars’ta görev yapıyor.

Görsel Kaynağı: NASA/JPL-Caltech
NASA'nın Mars'taki Uzay Araçları
Perseverance yüzey aracı 18 Şubat 2021’de Mars’a başarıyla indi.

Görsel Kaynağı: NASA/JPL-Caltech
NASA'nın Mars'taki Uzay Araçları
Perseverance yüzey aracıyla birlikte Ingenuity adlı helikopter de şu anda Mars’ta.

Görsel Kaynağı: NASA/JPL-Caltech
Previous slide
Next slide
Curiosity
NASA’nın Mars’taki Uzay Araçları
Curiosity yüzey aracı Ağustos 2012’den beri Mars’ta görev yapıyor.
Görsel Kaynağı: NASA/JPL-Caltech/MSSS
InSight
NASA’nın Mars’taki Uzay Araçları
InSight yüzey aracı Kasım 2018’den beri Mars’ta görev yapıyor.
Görsel Kaynağı: NASA/JPL-Caltech
Perseverance
NASA’nın Mars’taki Uzay Araçları
Perseverance yüzey aracı 18 Şubat 2021’de Mars’a başarıyla indi.
Görsel Kaynağı: NASA/JPL-Caltech
Perseverance
NASA’nın Mars’taki Uzay Araçları
Perseverance yüzey aracıyla birlikte Ingenuity adlı helikopter de şu anda Mars’ta.
Görsel Kaynağı: NASA/JPL-Caltech
Curiosity
NASA’nın Mars’taki Uzay Araçları
Curiosity yüzey aracı Ağustos 2012’den beri Mars’ta görev yapıyor.
Görsel Kaynağı: NASA/JPL-Caltech/MSSS
InSight
NASA’nın Mars’taki Uzay Araçları
InSight yüzey aracı Kasım 2018’den beri Mars’ta görev yapıyor.
Görsel Kaynağı: NASA/JPL-Caltech
Perseverance
NASA’nın Mars’taki Uzay Araçları
Perseverance yüzey aracı 18 Şubat 2021’de Mars’a başarıyla indi.
Görsel Kaynağı: NASA/JPL-Caltech
Perseverance
NASA’nın Mars’taki Uzay Araçları
Perseverance yüzey aracıyla birlikte Ingenuity adlı helikopter de şu anda Mars’ta.
Görsel Kaynağı: NASA/JPL-Caltech
Kısaca Mars
Kısaca Mars
Güneş Sistemi’nin dördüncü gezegeni Mars tıpkı Dünya gibi karasal bir gezegendir. Yani üzerine basabileceğiniz bir yüzeyi vardır. Küçük, kurak ve soğuk bir gezegendir. Mars’ın kütlesi Dünya’nın kütlesinin yüzde 10’u, hacmi de yüzde 15’i kadardır.
Mars ve Dünya
marsa yolculuk
Mars’ın ortalama yüzey sıcaklığı -63°C’dir. Bu haliyle yeryüzünde en çok Antarktika’ya benzer ama oradan daha soğuktur. Mars’ta hiç yağış olmaz. Ayrıca çok rüzgârlıdır. Zaman zaman gezegenin büyük bölümünü kaplayan dev toz fırtınaları olur. Yine de Dünya dışında bütün gezegenler arasında yaşama en elverişlisi Mars’tır. Yüksek dağları, yanardağları, derin kanyonları, geniş ovaları, kraterleri, kutuplarında buz takkeleri, çölleri, kurumuş göl ve akarsu yatakları vardır. Toprağında bulunan demir oksit (pas) nedeniyle kırmızı görünür. Bu nedenle Romalılar ona savaş tanrılarının adını verdi: Mars.
Dünya ve Mars değerler
dunya mars tablo mobil Mars'a Yolculuk
Mars’ın atmosferi Dünya’nınkinden 100 kat daha incedir.
Mars Araştırmalarının Amacı
Mars Araştırmalarının Amacı
Mars’a gönderilen uzay araçları zamanının en ileri teknolojisiyle üretilir. Görev süreleri genellikle çok uzun olur. Başarıyla Mars’a gidebilenler yıllarca görev yapar. Örneğin 2001’de gönderilen Mars Odyssey adlı uydu 20 yıldır çalışıyor. Bu uzay araçlarının yürüttüğü araştırmaların bir amacı gezegenin bugünkü ve geçmişteki yapısını ortaya çıkarmaktır. Bir başka amaç da Mars’ta günümüzde yaşayan ya da geçmişte yaşamış canlılar olup olmadığını keşfetmektir. Yapılan araştırmaların sonucunda Mars’ın ayrıntılı bir haritası çıkarılmıştır. Kutuplarında ve yüzey altında donmuş halde su bulunduğu anlaşılmıştır. Çok az miktarda su da su buharı olarak atmosferde bulunur. Milyarlarca yıl önce gezegenin büyük bölümünü kaplayan sığ bir okyanus olduğu, karalarda akarsuların ve göllerin bulunduğu anlaşılmıştır.
Milyarlarca yıl önce Mars
eski mars mobil Mars'a Yolculuk
Görsel kaynağı: wikipedia

Milyarlarca yıl önce Mars uzaydan olasılıkla böyle görünüyordu.

Görsel kaynağı: NASA/JPL-Caltech/University of Arizona
Perseverance (Azim)

Mars’a en son gönderilen ve 18 Şubat 2021’de Mars yüzeyine başarıyla inen uzay aracının adı Perseverance -bilim insanları ona kısaca Percy diyor. Türkçe Azim anlamına geliyor. Perseverance’ı daha önce Mars’a inen uzay araçlarından ayıran önemli bir fark var. O da beraberinde getirdiği Ineguity (Ustalık/Yaratıcılık) adlı küçük bir helikopter. Bu helikopter, Dünya’nın atmosferinin yüzde biri yoğunluktaki Mars atmosferinde uçabilecek şekilde tasarlandı.

Perseverance Mars görevi boyunca bu eski göl yatağında geçmişte yaşamış mikroorganizmaları (onların kalıntılarını) araştıracak. Bunun için yüzey aracında çok gelişmiş bilimsel aygıtların yanı sıra, 19 kamera ve 2 mikrofon da bulunuyor. Yüzey aracı araştırma yapmak için her gün yaklaşık 200 metre yol alacak.

Perseverance’ın bir başka bilimsel amacı da değişik özellikler taşıyan taş ve kaya örnekleri toplamak. NASA diğer görevlerde bunları Dünya’ya göndermeyi planlıyor. Bir amaç da ilerideki insanlı görevlere yönelik olarak karbon dioksit ağırlıklı Mars atmosferinden oksijen elde etme denemeleri yapmak.
perseverance kimlik karti browser 03 Mars'a Yolculuk

Görsel kaynağı: NASA/JPL-Caltech

Mars'a Yolculuk
Görsel kaynağı: NASA/JPL-Caltech

Perseverance ve helikopter Ineguity.
Perseverance Mars yüzeyinde Jezero adlı yaklaşık 50 kilometre çapında bir kratere indi.

Mars'taki Jezero Krateri'nin eski görüşünüşü
Görsel kaynağı: NASA/JPL-Caltech
Kraterde milyarlarca yıl önce büyük bir göl bulunduğu düşünülüyor.

Görsel kaynağı: mars.nasa.gov

Perseverance uzay aracının Mars’taki yerini gösteren harita.

Perseverance (Azim)

Mars’a en son gönderilen ve 18 Şubat 2021’de Mars yüzeyine başarıyla inen uzay aracının adı Perseverance. Türkçe Azim anlamına geliyor. Perseverance Mars yüzeyinde Jezero adlı yaklaşık 50 kilometre çapında bir kratere indi. Kraterde milyarlarca yıl önce büyük bir göl bulunduğu düşünülüyor. Perseverance Mars görevi boyunca bu eski göl yatağında geçmişte yaşamış mikroorganizmaları (onların kalıntılarını) araştıracak. Bunun için yüzey aracında çok gelişmiş bilimsel aygıtların yanı sıra, 2 mikrofon ve 19 kamera da bulunuyor. Araştırmalar için yüzey aracı her gün yaklaşık 200 metre yol alacak.

Mars'a Yolculuk
Görsel kaynağı: NASA/JPL-Caltech

Perseverance ve helikopter Ineguity.
Perseverance Mars yüzeyinde Jezero adlı yaklaşık 50 kilometre çapında bir kratere indi.

Perseverance’ın bir başka bilimsel amacı da değişik özellikler taşıyan taş ve kaya örnekleri toplamak. NASA diğer görevlerde bunları Dünya’ya göndermeyi planlıyor. Bir amaç da ilerideki insanlı görevlere yönelik olarak Mars atmosferinden oksijen elde etme denemeleri yapmak.

Perseverance’ı daha önce Mars’a inen uzay araçlarından ayıran önemli bir fark var. O da beraberinde getirdiği Ineguity (Ustalık/Yaratıcılık) adlı küçük bir helikopter. Bu helikopter, Dünya’nın atmosferinin yüzde biri yoğunluktaki Mars atmosferinde uçabilecek şekilde tasarlandı.

kimlik karti 04 Mars'a Yolculuk

Görsel kaynağı: NASA/JPL-Caltech

Mars'taki Jezero Krateri'nin eski görüşünüşü
Görsel kaynağı: NASA/JPL-Caltech
Kraterde milyarlarca yıl önce büyük bir göl bulunduğu düşünülüyor.
Perseverance Uzay Aracının Mars Haritasındaki Yeri

Görsel kaynağı: mars.nasa.gov

Perseverance uzay aracının Mars’taki yerini gösteren harita.

Perseverance (Azim)

Mars’a en son gönderilen ve 18 Şubat 2021’de Mars yüzeyine başarıyla inen uzay aracının adı Perseverance -bilim insanları ona kısaca Percy diyor. Türkçe Azim anlamına geliyor. Perseverance’ı daha önce Mars’a inen uzay araçlarından ayıran önemli bir fark var. O da beraberinde getirdiği Ineguity (Ustalık/Yaratıcılık) adlı küçük bir helikopter. Bu helikopter, Dünya’nın atmosferinin yüzde biri yoğunluktaki Mars atmosferinde uçabilecek şekilde tasarlandı.

Mars'a Yolculuk
Görsel kaynağı: NASA/JPL-Caltech

Perseverance ve helikopter Ineguity.

Persevrance Kimlik kartı

Görsel kaynağı: NASA/JPL-Caltech

Perseverance Mars görevi boyunca bu eski göl yatağında geçmişte yaşamış mikroorganizmaları (onların kalıntılarını) araştıracak. Bunun için yüzey aracında çok gelişmiş bilimsel aygıtların yanı sıra, 19 kamera ve 2 mikrofon da bulunuyor. Yüzey aracı araştırma yapmak için her gün yaklaşık 200 metre yol alacak.

Perseverance’ın bir başka bilimsel amacı da değişik özellikler taşıyan taş ve kaya örnekleri toplamak. NASA diğer görevlerde bunları Dünya’ya göndermeyi planlıyor. Bir amaç da ilerideki insanlı görevlere yönelik olarak karbon dioksit ağırlıklı Mars atmosferinden oksijen elde etme denemeleri yapmak.

Mars'taki Jezero Krateri'nin eski görüşünüşü

Görsel kaynağı: NASA/JPL-Caltech

Kraterde milyarlarca yıl önce büyük bir göl bulunduğu düşünülüyor.

Görsel kaynağı: mars.nasa.gov

Perseverance uzay aracının Mars’taki yerini gösteren harita.

Giriş, Alçalma ve İniş
Giriş, Alçalma ve İniş

18 Şubat 2021 günü Mars’a ulaşan uzay aracı, içinde Perseverance’ın bulunduğu kapsülden ayrıldı. Üç dakika sonra kapsül saatte 20.000 kilometre hızla, ince Mars atmosferine daldı. Kapsülün önündeki ısı kalkanı sayesinde hız dört dakika içinde saatte 1500 kilometreye kadar düştü. Bu anda 21,5 metre çaplı, dev süpersonik (ses hızından yüksek hızlarda çalışabilen) paraşüt açıldı ve ısı kalkanı atıldı. Paraşüt sayesinde hız 2 dakikada saatte 300 kilometreye düştü.

Perseverance Uzay Aracının Mars'a iniş Anı
marsa yolculuk
Görsel kaynağı: NASA/JPL-Caltech

Bu aşamada inişin Gökyüzü Vinci Manevrası diye adlandırılan bölümü başladı. Uzay aracının Gökyüzü Vinci denen üst kısmının roketleri çalıştı. Böylece hız saatte 3 kilometreye kadar düştü. Gökyüzü Vinci yüzeyden 20 metre kadar yukarıdayken Perseverance (ve Ingenuity) üç kablo yardımıyla yavaş yavaş (saniyede 0,75 metre hızla) Mars yüzeyine sarkıtıldı. Perseverance’ın yüzeye inişi tamamlanınca kablolar kesildi ve Gökyüzü Vinci iniş noktasından uzaklaşarak Mars yüzeyine düştü. Bütün bunların hepsi, yani uzay aracının Mars atmosferine dalışından Perseverance’ın yüzeye inişine kadar yaşananlar, yalnızca 7 dakika içinde oldu.

Perseverance aracının dünyaya gönderdiği ilk fotograf
Görsel kaynağı: NASA/JPL-Caltech

Perseverance’ın indikten sonra gönderdiği ilk fotoğraf.

Perseverance hemen bilimsel çalışmalara başlamayacak. İlk on gün boyunca kendi sistemlerini ve aygıtlarını kontrol edecek. Konumunu kesin olarak saptayacak ve Dünya’ya bildirecek.

Perseverance Uzay Aracı’nın Mars’a İnişi

Perseverance Uzay Aracı’nın Mars’a İnişi

Perseverance’ın Mars’a inişinin animasyonu

Perseverance Uzay Aracı’nın Mars’a İnişi

Helikopter
Helikopter

Ingenuity 49 cm boyunda ve 1,8 kilogram ağırlığında bir helikopter -yaklaşık bir dizüstü bilgisayar kadar ağır. Bu haliyle ona dron da denebilir. Her biri yalnızca 35 gram olan 120 cm uzunluğunda iki pervanesi var. Dünya atmosferinde helikopterlerin pervaneleri dakikada yaklaşık 500 kez döner. Mars helikopterinin pervaneleri ince Mars atmosferinde uçabilmek için bunun yaklaşık 5 katı hızda yani dakikada 2300 ila 2900 kez dönecek.

Ingenuity’nin her uçuşu en çok 90 saniye sürecek. Yeni bir uçuşa hazırlanması için helikopterin pili bir gün boyunca şarj olacak. Ingenuity’nin 30 gün içinde yalnızca 5 uçuş yapması planlamış. Bu minik helikopter Mas’ta bilimsel bir araştırma yapmayacak. Çünkü gerçekte kendisi bir teknoloji geliştime projesi. Yani Ingenuity’nin yapılmasının ve Mars’a gönderilmesinin amacı, bir başka gezegende uçabilen bir makine yapılabileceğini göstermek. O aslında bir prototip. İleride yapılacak daha büyük uçan araçlar için bir mühendislik çalışması.

marsa yolculuk
Görsel kaynağı: NASA/JPL-Caltech
Helikopter
Helikopter

Ingenuity 49 cm boyunda ve 1,8 kilogram ağırlığında bir helikopter -yaklaşık bir dizüstü bilgisayar kadar ağır. Bu haliyle ona dron da denebilir. Her biri yalnızca 35 gram olan 120 cm uzunluğunda iki pervanesi var. Dünya atmosferinde helikopterlerin pervaneleri dakikada yaklaşık 500 kez döner. Mars helikopterinin pervaneleri ince Mars atmosferinde uçabilmek için bunun yaklaşık 5 katı hızda yani dakikada 2300 ila 2900 kez dönecek.

Ingenuity’nin her uçuşu en çok 90 saniye sürecek. Yeni bir uçuşa hazırlanması için helikopterin pili bir gün boyunca şarj olacak. Ingenuity’nin 30 gün içinde yalnızca 5 uçuş yapması planlamış. Bu minik helikopter Mas’ta bilimsel bir araştırma yapmayacak. Çünkü gerçekte kendisi bir teknoloji geliştime projesi. Yani Ingenuity’nin yapılmasının ve Mars’a gönderilmesinin amacı, bir başka gezegende uçabilen bir makine yapılabileceğini göstermek. O aslında bir prototip. İleride yapılacak daha büyük uçan araçlar için bir mühendislik çalışması.

marsa yolculuk
Görsel kaynağı: NASA/JPL-Caltech
Adını Çocuklar Buldu
Adını Çocuklar Buldu

NASA, Mars’a gönderilecek son uzay aracının adını çocukların bulması için bir yarışma düzenledi. Yarışmaya katılacaklardan, uzay aracı için önerdikleri adı ve neden o adı seçtiklerini anlatan 150 sözcüklük açıklamalarını 1 Kasım 2019’a kadar göndermeleri istendi. Yaşları 5 ila 18 arasında 28 bin öğrenci yarışmaya katıldı. Bunların arasından Wirginia’lı 13 yaşındaki, yedinci sınıf öğrencisi Alexander (Alex) Mather’in önerdiği Perseverance seçildi. Alex de ödül olarak Florida’daki uzay üssünde Temmuz 2020’de gerçekleştirilen fırlatmaya çağrıldı.