Salyangozlar
Salyangozlar sevimli, ilginç, minik hayvanlardır. Çok değişik renklerde, şekil ve büyüklüklerde olurlar. Genellikle böcek zannedilirler; ama böcek değil, omurgasız hayvandırlar. Yani omurgaları ve kemikleri yoktur. Gerçekte salyangozlar yeryüzünde yaşayan en eski hayvan gruplarından biridir. Fosil kayıtlarına göre yeryüzünde 600 milyon yıldır yaşıyorlar. Yani dinozorlardan bile önce ortaya çıkmışlardır.
Salyangozların uzun, nemli, yumuşak, sümüksü bir bedenleri vardır. Zaten yumuşakçalar şubesinden hayvanlardır. Yumuşakçaların da karından bacaklılar sınıfında bulunurlar. Midye, istiridye ve ahtopotlarla akrabadırlar. Tıpkı kaplumbağalar gibi salyangozlar da evlerini sırtlarında taşır. Bu ev, gerçekte kalsiyumdan oluşan ve zamanla sarmal şekilde büyüyen bir kabuktur.
Salyangozun kabuğu gerçekte bir dış iskelettir; yani bedenini dışarıdan koruyan bir parçadır. Bütün bedeni içine alabilir. Salyangozu yırtıcılardan, çarpmalardan ve susuzluktan korur. Bir tehlike sezdiklerinde salyangozlar hemen kabuklarına çekilirler.
Salyangozların başlarından çıkan ikisi uzun, ikisi kısa dört uzantı vardır. Bunlar uzayıp kısalabilen anten benzeri duyu organlarıdır. Üstteki uzun olan ikisinin ucunda salyangozun gözleri olur. Alttaki kısalar da koku ve tat almaya yarar. Salyangoz bunları kullanarak yiyecek bulur. Ağızları alttaki duyargaların altında ortada yer alır. Salyangozların kulağı yoktur; sesleri duyamazlar.
Antarktika dışında dünyanın her yerinde yaşarlar. Yaklaşık 43.000 farklı salyangoz türü vardır. Bunların çoğu karada yaşar. Ama denizde yaşayan türleri olduğu gibi tatlı suda yaşayan türleri de vardır. Suda yaşayan türlerin bazılarında solungaçlar olur. Bazı türler de akciğerlidir ve zaman zaman suyun dışına çıkmaları gerekir.
Kabuğun rengi beyazdan kahverengiye, siyaha kadar değişir; hatta bazı salyangoz türlerinde renkli, benekli ya da şeritli bile olur. Şekilleri de yuvarlak, sarmal, yassı ya da sivri olabilir.
Salyangozlar ile sümüklüböcekler birbirine çok benzer. Ama aralarında önemli bir fark vardır. Salyangozların sırtlarında taşıdığı sert bir kabuk bulunur. Sümüklüböceklerin kabuğu olmaz.
