Satrancın Mozart’ı: Magnus Carlsen
Görsel kaynağı: Wikipedia
Satranç dünyanın en yaygın ve sevilen sporlarından biridir. Belirli kurallar içerisinde oynanır. 7’den 70’e herkesin oynayabileceği keyifli bir spor branşıdır. Satrançta iyi olmak için çok çalışmak ve pratik yapmak gerekir. İyi bir satranç sporcusu olmak, hele büyükusta olmak hiç de kolay değildir. Günümüzde bütün dünyada yalnızca 1.750 kadar büyükusta vardır.
Satrancın 6. yüzyılın sonlarında Hindistan’ın kuzeyinde Çaturanga adıyla ortaya çıktığı tahmin ediliyor. Çaturanga, Sanskritçe bir sözcük ve “ordu” demek.
En çok büyükustası olan ülke Rusya’dır. Rusya’da 240 büyükusta vardır. Sonra ABD (96), Almanya (95), Ukrayna (87) ve Hindistan (67) gelir.
Türkiye’de 12 büyükusta vardır.
Büyükusta unvanı, Dünya Satranç Federasyonu (FIDE) tarafından 3 GM normu alan ve 2500 Elo barajını geçen sporculara verilir. Dünya Şampiyonu unvanından sonra, bir satranç sporcusunun alabileceği en yüksek unvan budur. Büyükusta unvanı, kazanıldığı andan itibaren yaşam boyu geçerlidir.
Sven Magnus Øen Carlsen, 30 Kasım 1990’da Norveç’in Tønsberg kentinde doğdu. Sıra dışı bir zekâsı olduğu çok küçükken kendini belli etti. İki yaşındayken 50 parçalı yapbozları çözebiliyor, dört yaşındayken 10-14 yaş grubu için üretilmiş lego takımlarını kurabiliyordu. Beş yaşındayken dünyadaki bütün ülkelerin adlarını, başkentlerini, nüfuslarını ve konumlarını, Norveç’in 430 belediyesinin adını ezberlemişti. Çok güçlü bir belleği vardı.
Amatör satranç sporcusu olan babası ona, dört buçuk yaşındayken satranç öğretti. Magnus ablalarını yenmek için satrançla ilgilenmeye başladı. 8,5 yaşında ilk turnuvasına katıldı. Turnuvada 11. oldu ama yarışmak çok hoşuna gitti. Ertesi yıl tüm rakiplerini yendi. Bundan böyle yaşamı satrancın çevresinde şekillenmeye başladı. Her gün kendi başına (kitaplarıyla) dört saat kadar satranç oynuyordu.
Magnus Carlsen gerçek bir satranç dehasıdır. 2004’te 13,5 yaşındayken -yani ilk turnuvasına katıldıktan yalnızca 5 yıl sonra- büyükusta unvanını kazandı. Satranç tarihinin en genç üçüncü büyükustası oldu. Temmuz 2011’den beri dünya satranç sporcuları sıralamasında bir numaradır. Kasım 2013’te Dünya Satranç Şampiyonu Viswanathan Anand’ı (6,5-3,5) yendi ve Dünya Satranç Şampiyonu oldu. Time dergisi, 22 yaşındaki Magnus Carlsen’i o yılki “Dünyanın En Etkili 100 Kişisi” listesine koydu. Magnus Carlsen 2014, 2016, 2018 ve 2021’de yaptığı dünya şampiyonluğu maçlarını kazanarak unvanını korumayı başardı. Onun gelmiş geçmiş en iyi satranç sporcusu olduğu düşünülüyor.
Magnus Carlsen Sözleri
“Zevk ögesi olmadan, hiçbir şeyde üstün olmaya çalışmaya değmez.”
“Satranç size odaklanmayı öğretir. Onunla belleğinizi eğitirsiniz. Onun sayesinde bir sorunla karşılaştığınızda bir şey yapmadan önce, sorunun üzerinde sakince düşünmeyi öğrenirsiniz.”
“Futbolda ve satrançta önemli olan şudur: Rakibinizin oyun sahasının hangi bölümünü kontrol ettiğini bilmek. Rakibiniz orta sahada güçlüyse, yanlardan saldırmanız gerekir.”
Magnus Carlsen
