En Yakın İkinci Gökada Bize en yakın ikinci gökadayı görmek ister misiniz?
Bu ay sizlerle uzayın derinliklerine bir yolculuk yapalım mı? Bize, yani Samanyolu Gökadası’na en yakın ikinci gökadayı dürbünle bulmaya ne dersiniz? Yay Eliptik Cüce Gökadası’ndan söz ediyoruz… Bize yakın desek de yaklaşık 65 bin ışık yılı ötede ama içinde çok dikkat çekici bir küresel yıldız kümesi var. Zaten biz de onun sayesinde onu bulabiliyoruz. İşte temmuz ayı, Yay Takımyıldızı’nı görmek ve onları bulmak için en ideal ay! Haydi, ayrıntılara birlikte bakalım.
Ne var ki aradan on yıl bile geçmeden, 2003’te keşfedilen Büyük Köpek Cüce Gökadası Dünya’ya daha da yakın çıkmasın mı? Ancak Büyük Köpek Cüce Gökadası’nı hem kimi bilim insanları bir gökada olarak sınıflandırmıyor, hem de optik araçlarla gözlenmesi çok zor. Bu nedenle şimdi biz Yay Eliptik Cüce Gökadası’na odaklanalım ve daha yakını keşfedilene kadar bize en yakın bu ikinci gökadayı bulmaya çalışalım.
Temmuz akşamları hem Yay Takımyıldızı’nı hem de bu bölgede bolca bulunan derin uzay nesnelerini görmek için harikadır. Onlardan biri olan M54 küresel yıldız kümesi, yani Yay Eliptik Cüce Gökadası’nın en dikkat çekici öğesi tahmin ettiğiniz gibi Yay Takımyıldızı içindedir. Eğer bu bölgede yer alan başka derin uzay nesnelerinin neler olduğunu merak ediyorsanız, aşağıdaki görsellerden dördüncüsüne bir göz atın.
M54’ü görmek için önce Yay Takımyıldızı’nı gökyüzünde bulmamız gerekir. Temmuz’da Güneş batarken doğan Yay Takımyıldızı, gün batımından dört saat kadar sonra yani gece yarısında tam güney doğrultusunda yer alır. Bir çaydanlığa benzeyen şekli ve tam ortasından geçen Samanyolu ile onu gözden kaçırmanız çok zordur! Çaydanlığın kulpu dolaylarında ve altta yer alan Ascella adlı yıldızın biraz batısına doğru dürbününüzü ya da teleskopunuzu çevirdiğinizde M54’ü bulursunuz. Yıldızları birbirinden ayırt edilemeyen, küre biçiminde bir yığın olarak göreceksiniz onu… İşte bu, uzun süre Samanyolu’nda olduğu zannedilse de gökadamız dışında keşfedilen ilk yıldız kümesidir.
Hem Yay Eliptik Cüce Gökadası’nın hem de Büyük Köpek Cüce Gökadası’nın ilk başta Samanyolu’nun uydularından olduğu düşünülse de artık bunların milyarlarca yıldır gökadamızla etkileşimde olan komşu gökadalar olduğu biliniyor. Aslında bu ilginç bir komşuluk ilişkisidir; çünkü Samanyolu yavaş yavaş bu komşularını yutuyor! Yay Eliptik Cüce Gökadası’nın son altı milyar yıl içinde Samanyolu ile nasıl etkileştiğini ve şeklinin nasıl değiştiğini görmek ister misiniz? İşte, size bunu özetleyen bir video! İnsan sormadan edemiyor: Kim bilir Samanyolu şimdiye kadar kaç tane komşusunu böyle yuttu?
Temmuz ayı gökyüzü takvimi
Gökyüzünde temmuz ayında neler olacağını aşağıdaki takvimde detaylı görebilirsiniz.
1
Cuma
2
Cumartesi
3
Pazar
4
Pazartesi
5
Salı
6
Çarşamba
7
Perşembe
8
Cuma
9
Cumartesi
10
Pazar
11
Pazartesi
12
Salı
13
Çarşamba
14
Perşembe
15
Cuma
16
Cumartesi
17
Pazar
18
Pazartesi
19
Salı
20
Çarşamba
21
Perşembe
22
Cuma
23
Cumartesi
24
Pazar
25
Pazartesi
26
Salı
27
Çarşamba
28
Perşembe
29
Cuma
30
Cumartesi
Kova (δ-Aquariid) ve Oğlak (α-Capricornid) göktaşı yağmurları
31
Pazar
Not: Bu sayfadaki gezegen ve yıldız haritaları, Stellarium yazılımıyla oluşturulmuştur. Siz de stellarium-web.org adresinden ya da mobil uygulamadan anlık haritalara ulaşabilir, yazıda söz edilen derin uzay nesnelerini bulmak için kullanabilirsiniz.
