Beyaz ve Soğuk Dünya

Grönland

Çağlar Sunay

Grönland dünyanın en büyük adasıdır. Kuzey Yarımküre’nin en soğuk kesiminde, kuzey kutup bölgesinde yer alır. Yıllık ortalama sıcaklık -19 derecedir. Adanın kuzey ucu Kuzey Kutbu’ndan yalnızca 800 kilometre uzaktadır. Adanın yüzde 80’i buzla kaplıdır. Buzun kalınlığı bazı yerlerde 3.000 metreyi bulur. Grönland’da yaşayanların çoğunluğunu yerli İnuitler oluşturur. Adaya ilk yerleşen Avrupalılar, Vikinglerdir. Vikingler, yeni yerleşimcileri çekmek için buraya “Yeşil Ülke” anlamına gelen “Grönland” adını verdi. Yerel dildeki adı Kalaallit Nunaat’tır; yani Kalaallit (en kalabalık İnuit grubu) Ülkesi. Grönland, Danimarka Krallığı’na bağlıdır.

Grönland bayrağı iki büyük, yatay şeritten oluşur. Üstteki şerit beyazdır. Ortanın biraz solunda üst yarısı kırmızı, alt yarısı beyaz olan bir daire vardır. Bu, Güneş’in buz düzlüğündeki yansımasını simgeler. Grönland bayrağındaki renkler Danimarka bayrağındakilerle aynıdır ve Grönland’ın Danimarka Krallığı ile olan bağını gösterir.

KİMLİK KARTI

Vikinglerin Amerika’yı Keşfi

Grönland’da koloni kuran ilk Avrupalılar olan Vikingler, ağaç halkalarına ve karbon tarihlendirme yöntemine dayanan hesaplara göre 1014-1021 arasında 90 kadın ve erkekten oluşan bir grupla Grönland’dan Newfoundland’a (bugün Kanada’da) gitti (bu yolculukla ilgili olarak bu içeriğimize bakabilirsiniz).

Yani Kristof Kolomb’dan yaklaşık 500 yıl önce Amerika kıtasına giden ilk Avrupalılar gerçekte Vikinglerdi. Gittikleri yerde bir koloni kurdular. “Vinland” adını verdikleri bu koloninin kalıntıları 1960’lı yıllarda Meadows Cove adlı bölgede Norveçli arkeologlarca gün yüzüne çıkarıldı.

Kızıl Erik’in Güney Grönland’da Brattahlid’deki Viking yerleşiminde günümüzde konmuş heykeli.

Meadows Cove’da yaklaşık 1.000 yıl öncekine benzer şekilde günümüzde yapılmış bir Viking uzun evi.
Görsel kaynağı: Wikipedia (Dylan Kereluk from White Rock)

Grönland Nerededir?

Grönland, Kuzey Buz Denizi ile Atlas Okyanusu arasındadır. Kanada’nın kuzeydoğusunda yer alır. Coğrafi olarak Kuzey Amerika kıtasındadır. Grönland’ın 800 dolayında, çoğu insansız, küçük adası vardır. Ortalama rakım 1.792 metredir. Gerçekte Grönland dünyanın yüksek ülkelerinden biridir.

Grönland’da orman yoktur.
44 bin kilometre kıyı şeridi vardır.

Grönland’ın İlginç Hayvanları

Grönland’ın doğa koşulları çok çetindir. Buna karşın, birçok memeli türü, birçok kuş türü ve yüzlerce deniz canlısı yaşar.

Kutup tavşanı, kutup tilkisi, kutup kurdu, misk öküzü, ren geyiği ve tabii ki kutupayısı başlıca memelilerdir.

Grönland’da 230 dolayında kuş türü yaşar.

Grönland’ın çevresindeki denizlerin soğuk suyunda birçok deniz canlısı yaşar. Bunlar arasında narval, mors, katil balina, birçok fok türü ve birçok balina türü yer alır.

Grönland köpekbalığı
Grönland köpekbalığı büyük bir balıktır. Atlas Okyanusu’nun kuzeyindeki soğuk sularda yaşar. Bilim insanları bu köpekbalığının ortalama ömrünün 250 ile 500 yıl arasında olduğunu tahmin ediyor. 2016’da 400 yaşında bir dişiye rastlandı.

Başkent Nuuk
Grönland’ın başkenti 18 bin nüfuslu Nuuk’tur. Ondan sonra gelen büyük kentleri 5.250 nüfuslu Sisimiut ile 4.400 nüfuslu Ilulissat’tır.