Perseid Göktaşı Yağmuru’na Hazır Olun!
Yılın en ama en bereketli göktaşı yağmurunun zamanı geldi çattı! Ilık, hatta düpedüz sıcak ağustos gecelerinde, özellikle de zirve yapacağı ayın 13’ünde Perseidleri, yani Kahraman göktaşı yağmurunu gözlemeye hazır mısınız? Işık kirliliğinin az olduğu bir yere gidin, bir matın ya da battaniyenin üzerine sırt üstü uzanın ve gözlerinizi gökyüzüne çevirin yeter. Zaten ağustos ayında gökyüzü, her gecesiyle bir başka güzel; gelin yakından bakalım.
Perseidler: Göktaşı Yağmurlarının Kahramanı
Farklı farklı kaynaklardan gelen ve çoğu bir çakıl taşı kadar bile olmayan minik göktaşları, gezegenimizin atmosferine hızla girdiğinde yanıverirler. Onlar küle dönüşürken bize de doyumsuz bir manzara sunarlar. Bu ışık gösterisine “meteor” denir. Halk arasında yıldız kayması olarak bilinir. Oysa üzerimize dökülenler yıldız falan değil, kuyrukluyıldızların arkalarında bıraktığı tozlar ya da minik taşlardan oluşan uzay döküntüleridir.
Sayfadaki yıldız haritalarını üzerlerine tıklayarak daha büyük görebilirsiniz.
Her yıl ağustos geceleri yoğun bir meteor trafiğine sahne olur. Kuğu, Kova, Güneybalığı, Oğlak gibi bu ay görülen göktaşı yağmurlarının arasından bir tanesi sıyrılıp öne çıkar: Kahraman (Perseid) göktaşı yağmuru. Neden mi öne çıkar? Diğerlerinde saatte 3-5 meteor görme olasılığınız varken, Perseidler’de şansınız yaver giderse 140-150 tane bile sayabilirsiniz. Hatta ateş topu denen çok parlak ve gökyüzünde iz bırakan meteorlar bile görebilirsiniz.
Perseidlerin kaynağı 109P/Swift-Tuttle kuyrukluyıldızıdır. Perseidler, bu kuyrukluyıldızın Güneş’in çevresindeki uzun yörüngesinde ilerlerken ardında bıraktığı tozların içinden geçen gezegenimizin atmosferinde yanmasıyla oluşurlar. Bu yıl Perseid’ler, 13 Ağustos’ta zirve yapacak. Özellikle gece yarısından sonra, hatta mümkünse sabaha karşı gözleme çıkmanızı öneririz. Önceki ve sonraki gecelerde de en az 13 Ağustos’taki kadar “yağış” olabileceği bekleniyor. Hatta Perseidlerin tüm ağustos boyunca etkili olacağını söyleyebiliriz.
Ağustosta gökyüzünde başka neler var?
Ağustos boyunca aşağıdaki takvimde listelediğimiz gökyüzü olaylarını mutlaka izleyin, deriz. Şimdi gelin, size bazılarına ilişkin biraz daha ayrıntı verelim.
Ağustosta Ay, iki kez dolunay evresinde olacak: Ağustos’un ilk ve son günü… Bu nedenle bu ikinci dolunay, Mavi Ay olarak anılacak. Ama Ay’ın mavileşeceğini falan düşünmeyin. Aynı takvim ayında ikinci kez gözlenen dolunaya bu ad verilir, hepsi bu!
Uydumuz, Satürn’le de bu ay iki kez yakınlaşıyor: Ağustos ayının 3’ünde ve 30’unda. Üstelik Satürn, 27 Ağustos’ta karşı konuma da geliyor, yani bu tarihte ve hemen öncesiyle, sonrasında çok parlak (0,4 kadir) görünecek. Bir teleskopunuz varsa gezegenin halkalarını ve hatta uydusu Titan’ı gözlemek için en elverişli zaman…
Jüpiter de gözlem için uygun bir konumda ve parlak olacak. Ancak geceyarısına doğru doğacak. 8 Ağustos’ta -hatta bir sonraki gece de- Ay’la yakın konumda olacak Jüpiter’in çevresinde Ülker (Yedi Kız Kardeşler) açık yıldız kümesini de gözleyebilirsiniz.
Venüs’ü, ağustosun sonlarına doğru, gün doğumundan hemen önce görebileceğiz. Merkür de 9 Ağustos’ta en büyük doğu uzanımına ulaşsa bile, yine kayıplarda, yani Güneş’e çok yakın olduğu için görmek zor. Mars da öyle; ayın başlarında günbatımında zar zor gözlendikten sonra Güneş’in arkasından geçmek üzere bir süreliğine aramızdan ayrılacak. Onu yeniden doğru düzgün görebilmek için 2024’ü beklememiz gerekecek.
Ağustos ayı gökyüzü takvimi
Bakalım ağustos ayında gökyüzünde bizleri başka neler bekliyor? Merak ediyorsanız, aşağıdaki gökyüzü takviminin günlerine tıklamanız yeterli!
1
Salı
2
Çarşamba
3
Perşembe
4
Cuma
5
Cumartesi
6
Pazar
7
Pazartesi
8
Salı
9
Çarşamba
10
Perşembe
11
Cuma
12
Cumartesi
13
Pazar
14
Pazartesi
15
Salı
16
Çarşamba
17
Perşembe
18
Cuma
19
Cumartesi
20
Pazar
21
Pazartesi
22
Salı
23
Çarşamba
24
Perşembe
25
Cuma
26
Cumartesi
27
Pazar
28
Pazartesi
29
Salı
30
Çarşamba
31
Perşembe
Not: Bu sayfadaki gezegen ve yıldız haritaları, Stellarium yazılımıyla oluşturulmuştur. Siz de stellarium-web.org adresinden ya da mobil uygulamadan anlık haritalara ulaşabilir, yazıda söz edilen derin uzay nesnelerini bulmak için kullanabilirsiniz.
