Ona Kim “Hayır” Diyebilir?
Sen, Ben, Hepimiz!
Çoğumuzun yemeğe bayıldığı şekerden söz ediyorum. Pek “hayır” diyemediğimiz ama fazlası pek de hayırlı olmayan bir gıda. İyi haber şu: Hepimiz şekerin zararlarını az çok biliyoruz. Kötü haber, bildiklerimize rağmen bazen umursamadan bolca şekerli şeyler yemeyi sürdürüyoruz.
Kısa süre önce ağrılı bir deneyimle şekerin dişleri çürütmesi dışında neler yaptığı konusunda bir sürü yeni şey öğrendim. Tahmin ettiğiniz gibi diş doktorumdan…
Şeker gerekli ama…
İyi şeker de neyin nesi?
İyi haber: Önemli bir enerji kaynağı olan iyi şeker, sevdiğimiz birçok şeyde var. Yani portakal, elma, havuç, mercimek, fasulye gibi meyve, sebze ve baklagiller ile esmer ekmek gibi tam tahıllı gıdalarda bulunuyormuş.
“Bundan sonra sabah akşam hep elma, kivi, portakal yiyeceğim” dediğimde doktor yine uyardı. “Bunlar nasılsa iyi şeker diye de istediğin kadar yememelisin. Unutma ki her şeyin fazlası zarar” dedi. Meyveyi lifleri ve posasıyla yemek daha sağlıklıymış. Bir bardak meyve suyu normalde yiyemeyeceğimiz kadar meyvenin suyunu içerdiğinden, iki üç katı iyi şekeri içmek anlamına geliyormuş. Yani bir oturuşta iki üç portakal yiyebilenimiz var mı arkadaşlar?
Taze sıkma meyve suyu bile olsa abartmamalı hatta meyveyi yemeyi tercih etmeliymişiz.
İyi şeker içeren lifli karbonhidratlardan bazıları. İyi de ekmek, mercimek ya da yumurta tatlı değil ki, içinde şeker olsun; ama var..
Şekere her zaman “şeker” denmezmiş.
Şekerin birçok türü ve dolayısıyla da birçok adı var. Şunların hepsi aslında şeker: sakaroz, mısır şurubu, nişasta bazlı sıvı şeker, dekstroz, sorbitol, mannitol, früktoz, meyve şurubu, glikoz, glikoz şurubu, bal, laktoz, maltoz, akçaağaç şurubu, melas, turbinado, amazake… Yediğimiz hazır gıdaların etiketlerini okuma alışkanlığı edinirsek, başka bir dili de sökmüş olacağız anlaşılan.
Hayal kırıklığından sıyrılış
Dişlerimizi çürütmek için pusuda bekleyen şey şeker. Yetmezmiş gibi büyümenin yavaşlamasına, şişmanlığa, göz bozukluğuna ve baş ağrısına da yol açabiliyormuş. Evet, genç ve sağlıklıyız ama büyümemizin yavaşlamasını ve gözlerimizin bozulmasını da pek istemeyiz herhalde… Diş doktorum hayal kırıklığıma tanık olunca “Bunları öğren ki ne yediğini, neye dikkat edeceğini bilesin” diyerek moral verdi.
Diş doktorumun son bir önerisi daha oldu. Bol bol elma yememi söyledi. Çok lezzetli ve vitamin dolu olan elma aynı zamanda dişlerimizi de temizliyormuş. Hepimize az şekerli güzel günler!
