ÇOCUKLARIN BİLGİ BANKASI KUMBARA DERGİSİ TÜRKİYE İŞ BANKASI’NIN ÇOCUKLARA ARMAĞANIDIR

KUMBARA DERGİSİ TÜRKİYE İŞ BANKASI’NIN ÇOCUKLARA ARMAĞANIDIR

Ara
Close this search box.

Hiç düşündünüz mü, insanların göz rengi neden birbirinden farklıdır? 

Belli başlı dört beş göz rengi olsa bile gözlere yakından ve dikkatle bakıldığında zengin bir renk paleti karşımıza çıkar. İyi ama, bu neden ve nasıl olur?

gözlerimizin rengi neden farklıdır
goz rengi melanin Gözlerimizin Rengi Neden Farklıdır?
Melanin

Aslında bunun yanıtı çok basittir, hatta tek sözcüktür: Melanin. “Melanin” adı verilen molekül bir çeşit aminoasittir. Melanin yoğunlaştığı bölgeleri görece koyulaştıran, koyu kahverengi ya da siyah renkli olabilen bir pigmenttir. Bedenimizde saç, göz ve deri renginin ortaya çıkmasını sağlayan pigment melanindir. Göz rengi, irisin ön katmanlarındaki melanin miktarıyla doğrudan ilişkilidir. Kahverengi gözlü insanların irisinde (yani göz bebeğimizin çevresindeki renkli halkada) çok miktarda melanin bulunurken renkli gözlü insanlarda bu pigment çok daha azdır.

Melanin ışığı emer. Bir nesne ışığı emiyorsa, koyu renkli görünür. Eğer emmeyip yansıtıyorsa, yansıttığı ışığın renginde görünür. Kahverengi gözlerde çok fazla melanin vardır. Bu nedenle ışığı emerler; bu da onları koyu yapar. Ela gözlerde kahverengi gözlerden daha az ama mavi gözlerden daha çok melanin bulunur. Gri ve yeşil gözlerde de en az miktarda melanin olur ve bunlar ışığı daha çok yansıtır.

goz rengi kahverengi goz Gözlerimizin Rengi Neden Farklıdır?
goz rengi ela goz Gözlerimizin Rengi Neden Farklıdır?
goz rengi mavi goz Gözlerimizin Rengi Neden Farklıdır?
goz rengi yesil goz Gözlerimizin Rengi Neden Farklıdır?
Kahverengi gözlerde çok, elâ gözlerde ortalama miktarda, mavi gözlerde de az melanin bulunur. Yeşil gözlerdeyse hiç melanin yoktur.

Peki, göz rengimiz nasıl belirlenir?

Bilim insanları eskiden göz rengimizin, anne ve babamızdan birer tane olmak üzere toplam iki göz rengi geni tarafından belirlendiğini düşünüyordu. Kahverengi göz renginin geni, maviye göre baskın olduğundan mavi gözlü bir çocuğun hem anneden hem de babadan mavi göz geni aldığı, dolayısıyla iki mavi gözlü ebeveynin kahverengi gözlü bir çocuğu olamayacağı düşünülüyordu. Artık durumun bundan çok daha karmaşık olduğunu biliyoruz. Çünkü yakın tarihli bir araştırmaya göre, göz rengimiz irisimizdeki melanin üretimini kontrol eden 16 kadar gen tarafından belirleniyor. Dolayısıyla göz renklerimizdeki çeşitliliği, melanin üretiminde rol alan genlerimizdeki varyasyonlar belirliyor.
gözleriminiz rengi neden farklıdır
Göz rengi doğumdan sonra zamanla değişebilir. Bebekler genellikle daha açık renkli gözlerle doğar ve yaşamın ilk birkaç yılında melanin üretimi arttıkça göz renkleri koyulaşabilir. Ayrıca yaşlandıkça göz rengimizde hafif değişiklikler de olabilir. Renkli gözlülerde melanin yani koyu pigment az olduğu için göze gelen güneş ışınlarının daha büyük bölümü retinaya ulaşır. Bu nedenle koyu renkli gözlü kişilere göre onlar güneş ışıklarından daha çok rahatsız olurlar.
Son olarak dünyada göz rengi dağılımı nasılmış, bir bakalım. Dünyadaki insanların çoğu (%70-80’i) kahverengi gözlüdür. Onları %10’la mavi gözlüler izler. Elâ ve kehribar (ya da bal) rengi gözlerin oranı %5’tir. Gri (ya da çok açık mavi) göz rengi %3 oranında bulunurken irisinde hiç melanin bulunmayan yeşil gözlülerin oranı yalnızca %2’dir.
gözleriminiz rengi neden farklıdır
gözleriminiz rengi neden farklıdır
"Gri renkli göz mü olur?” diyorsanız, işte size bir örnek!