Güneş Sistemi’nin beşinci gezegeni dev Jüpiter’dir. Gezegen, adını Roma mitolojisinden alır. Jüpiter, gece gökyüzünde Ay ve Venüs’ten sonra en parlak cisimdir. Parlaklığı büyüklüğünden kaynaklanır. Dev Jüpiter öylesine büyüktür ki içine 1.300 Dünya rahatlıkla sığabilir. Kütlesi de 315 Dünya kütlesi kadardır. Aslında Jüpiter’in öteki 7 gezegenin toplam kütlesinin 2,5 katı kadar kütlesi vardır. Jüpiter’in kendi ekseninde dönüşü hızlıdır. Bir günü en kısa olan gezegendir. Bu hızlı dönüş nedeniyle gezegen, tıpkı Dünya gibi ama ondan daha belirgin olarak, tam bir küre şeklinde değildir. Ekvatoru oldukça şişkin, kutupları da basıktır.
Kimlik Kartı
Kimlik Kartı
Gezegen Tipi | Gaz
|
Güneş’e uzaklığı | 778 milyon kilometre |
Kütlesi | 1,9 × 1027 kilogram (Dünya’nın kütlesinin 315 katı) |
Çapı | 140.000 kilometre (Dünya’nın çapının 11 katı)
|
Yoğunluğu | 1,33 g/cm3 |
Yılı | 11,86 Dünya yılı |
Günü | 9 saat 55 dakika |
Yüzey sıcaklığı | Ortalama -120°C |
Kaçış hızı | 60,2 kilometre/saniye |
Eksen eğikliği | 3,1° |
Uydu sayısı | 79 |
Çapı, Dünya’nın çapının 11 katı olan dev Jüpiter’in içine gezegenimizden 1.300 tane sığabilir.
Jüpiter’in Kutup Işıkları
Galileo’nun Büyük Keşfi
En çok uydusu olan gezegen Jüpiter’dir.
79 uydusu vardır -şimdilik-.
Jüpiter’in bir günü 9 saat 55 dakikadır. Günü en kısa gezegendir.
Jüpiter’de fırtına rüzgarlarının hızı saatte 1.400 kilometreyi bulur.
Jüpiter’in eksen eğikliği 3,1 derecedir. Yani gezegen kendi ekseninde neredeyse Ekliptik’e dik döner. Dolayısıyla mevsimleri yoktur.
Güneş Sistemi’ndeki gezegenler Güneş’in çevresinde aynı düzlemde dönmez. Dünya’nın yörünge düzlemi (Ekliptik) temel alındığında (0°) Jüpiter’in dönüş düzlemi çok az açılıdır.
Jüpiter’in Yüzeyi
Jüpiter gazdan oluşan dev bir gezegendir. Bu nedenle ayak basacak bir yüzeyi yoktur. “Jüpiter’in yüzeyi” dendiğinde gerçekte basıncın Dünya yüzeyindeki basınca eşit olduğu yükseklk anlaşılır. Bu yükseklikteki ortalama sıcaklık (yani Jüpiter’in yüzey sıcaklığı) -160 derecedir. Jüpiter, Güneş’e çok uzak bir gezegendir. Dünya’nın aldığı Güneş enerjisinin ancak yüzde 4’ünü alır.
Jüpiter’de Dünya büyüklüğünde fırtınalar olur. Gezegenin en belirgin özelliklerinden biri olan “Büyük Kırmızı Nokta” gerçekte devasa bir fırtına sistemidir ve yaklaşık 360 yıldır sürmektedir.
1995’ten 2003’e kadar Jüpiter’i ve onun uydularını inceleyen Galileo uzay aracı, görev süresi dolunca Jüpiter’e düşürüldü.
Jüpiter’in Bileşimi
%86 HİDROJEN
%14 HELYUM
Büyük kütlesi dolayısıyla Jüpiter’in kütleçekim kuvveti Dünya’nın 2,34 katı kadardır. Dünya’da 80 kilogram gelen biri, Jüpiter’de 187 kilogram gelir.
Galileo Uyduları
Su Uydusu
